Bugün bile akıl hastalığını hafife alanların olduğunu düşünürsek, akıl hastalığına inanan kimsenin olmadığını duymak şaşırtıcı değil… Siz de hak vereceksiniz. Geçmişe kısa bir yolculuk yapalım ve geçmişteki ruhsal bozuklukların analizini yapalım.
Kaynak:https://www.abc.net.au/news/health/20…
Rotterdamlı filozof Erasmus, içinde yaşadığı toplumu temsil eden hiciv kitabı “Deliliğe Övgü”yü yazalı yüzyıllar oldu. Ne yazık ki, o zamandan beri iyi yönde değişen pek bir şey olmadı.
Deliliğin tarihine bir göz atalım… Eski uygarlıklarda deliliğin kötü ruhlar tarafından insana musallat olduğu düşünülürdü. Bu nedenle döneme ait bulunan bazı iskeletlerin kafataslarında delikler olduğunu görmekteyiz. Bu deliklerle kişinin aklını kaçırmasına neden olan kötü ruhların ortadan kaldırılacağı düşünülüyordu.
Tıpta trepanasyon olarak adlandırılan bu kafatası delme sistemi psikiyatrik hastalıklar, sinüzit, epilepsi, migren ve depresyon gibi hastalıkların tedavisinde kullanılıyordu.
Bu prosedür aynı zamanda, aklını kaybettiği düşünülen kişilere musallat olduğuna inanılan kötü ruhları kişinin beyninden uzaklaştırmak için de kullanılıyordu.
Fiziksel hastalıklar hızla dünyevi tıbbın “alanına” girmesine rağmen, akıl hastalıkları uzun süre şifacıların ve rahiplerin tekelinde kaldı.
Rahiplerin akıl hastalarına karşı kullandıkları büyüler vardı.
Akıl hastası çocuklardan kötü ruhları kovmak için okunan büyüler de çok yaygındı. Bunlardan birini aşağıda bulabilirsiniz.
Sen git, karanlıktan
burnu geriye kıvrık olan sen
Ve arkadan çarpık yüz
Nasıl bir nimete geldiğinin farkında değilsin.
Çocuğumu öpmeye mi geldin?
öpmeyeceğim
Onu uyutmaya mı geldin?
Onu incitmeni engelleyeceğim.
Onu yanına almaya mı geldin?
Onu sana vermeyeceğim!
Ona sana karşı güçlü bir tılsım verdim! ”
Antik Yunanistan’da epilepsi bir hastalık olarak değil, ilahi bir ceza olarak görülüyordu. Eski Yahudiler deliliği ilahi bir ceza olarak görüyorlardı.
duygularblog.history.qmul.ac.uk
Hezeyan, ‘Tanrı’nın bir hediyesi’ olarak görülüyordu. Tanrı’nın bir armağanı olarak görüldüğünden, bazı kişilerin halüsinojenik elementler kullanarak yapay olarak buna neden olduğu bilinmektedir.
Antik dönemin en ünlü doktorlarından biri olan Hipokrat, tıp fakültesini bitirdikten sonra gezici doktor olmuş ve çeşitli ülkeleri gezdikten sonra akıl hastalıkları üzerine yaptığı bir tıp araştırmasını geride bırakmıştır.
Tabii o eserde yazdıklarının ne kadar doğru olduğunu anlamaları biraz zaman alacaktı…
İşte o eserden bir cümle: “Bir hastalık için tanrıları suçlarsan, bu onu iyileştiremeyeceğini saklamandır.”
Galen, tarihte Küçük Asya olarak tanımlanan Bergama’da birçok tıbbi makale yazmıştır. Tüm bu araştırmalardan sonra, herhangi bir akıl hastalığının beyindeki doğrudan veya dolaylı hasardan kaynaklandığı sonucuna vardı.
Ancak Avrupa’da işler tamamen farklıydı.
Almanya’da huzurevlerindeki ‘çılgınlar’, ‘normal insanlar’ tarafından belli bir ücret karşılığında izleniyordu. Bir tür insan sirki… İngilizler ‘çılgın’ cadıları ‘Malleus Maleficarum’ çekiçleriyle öldürürken, Fransızlar onları zincire vuruyordu.
Delilere yapılanlar son derece saçma ve barbarcaydı.
Deliler, hapishanelerden çok daha kötü koşullarda tımarhanelere konuldu. Aç bırakıldılar, zincirlendiler, kırbaçlandılar. Kafa derileri bile sıcak demirle yakıldı. Onlara verilen sözün tam manasıyla azap gördü.
Delilerin sayısı çok fazla olunca ‘deli adam gemilerine’ bindirilip kendi hallerine bırakıldılar.
Rönesans döneminde bile akıl hastalarının tedavisinde fazla ilerleme kaydedilmemiştir. 17. yüzyıldan itibaren tıp gelişmeye başladı. Birkaç doktor bunun bir hastalık olduğunu, şeytan ya da Tanrı ile ilgisi olmadığını söylemeye başladı. Ama bu birkaç doktorun sesi maalesef pek duyulmadı.
Delilerin “özgürlüğü” olarak tanımlayabileceğimiz dönem, Fransız İhtilali’nden dört yıl sonra, 1793’te başladı.
Parisli doktor Philippe Pinel, akıl hastalarını hareketsiz kılan zincirlerin kaldırılmasını emretti. Ancak birçoğu fiziksel güçlerini kaybetmişti ve artık hareket bile edemiyordu.
Dr. Pinel’in çalışmaları sayesinde, insanlar akıl hastalığıtanrıların bir tür “lütfu” ya da şeytanın laneti değil. Sanki gerçek bir hastalıkmış gibi ciddiye almaya başladı.
Toplumlar teknolojik olarak daha gelişmiş hale geldikçe, akıl hastalığını teşhis etmek ve tedavi etmek için dinden ziyade bilimi kullanmanın daha doğru olduğu yaygın olarak kabul edildi.
Günümüzde hala akıl hastalığını gerçek bir hastalık olarak görmeyen bazı insanlar olsa da, bunların azınlıkta olduğu bir gerçektir.
